Maand: december 2024

Desert Bull: gezamenlijk succesvol | 02 | de Vliegende Hollander BRON

Realistische scenario’s in woestijn en volstrekte duisternis

Het Air Mobility Command (AMC) trainde de afgelopen weken maximaal in de woestijn van Arizona. Luchtmachtoefening Desert Bull speelde zich af op de grens met Mexico, met een realistisch scenario waarin alle facetten van mogelijke operaties werden opgevoerd. “We bereiden ons maximaal voor op toekomstige dreigingen en inzet.”

Tekst: Evert Brouwer | Foto’s: Ron van Dijk

Drie C-130’s van het 336 Squadron vormen het hart van het oefenende detachement, maar zonder de inzet van een groot aantal andere eenheden van de luchtmacht en de landmacht stroomt er geen bloed door de aderen van Desert Bull. In totaal doen zo’n 220 militairen mee. “Het samen optreden met die partnereenheden zorgt voor enorm veel trainingswaarde”, geeft detachementscommandant (detco) majoor Gwen (940 Squadron) aan. “Dag en nacht, drie weken lang, sparren we in een uitdagend scenario. Alles komt hier samen.”

‘De verplaatsing is al een oefening op zich’

Grote afstand

Het verplaatsen van materieel naar de Verenigde Staten, maakt Desert Bull al waardevol, vindt Gwen. “Dat is een oefening op zich.” Die voorbereiding bij het AMC had heel wat voeten in de aarde, bekent eerste luitenant Milan van de Sectie 4 Ground (grondlogistiek). “Onze laatste inzetten zijn ad-hoc geweest, de zogenoemde non-forseeable operations (NFO), waarbij alles met stoom en kokend water moet worden geregeld. Het is daarom goed weer eens lang met een voorbereiding bezig te zijn en veel mensen en materieel over een grote afstand te verplaatsen. Dat klinkt misschien simpel als je drie Herculessen ter beschikking hebt. Maar de operaties op Eindhoven voor het European Air Transport Command (EATC) gaan ook door en dat wil vanzelfsprekend zo lang mogelijk de toestellen beschikbaar hebben. Dus is het zoeken naar oplossingen. Zo hebben we gebruik gemaakt van een Belgische Airbus A400 en een A330 MRTT, die vrijwel leeg naar de VS gingen om daar spullen op te halen.”

‘Yuma is perfect voor deze oefening’

Duistere omgeving

Het is niet de eerste keer dat de C-130’s zijn neergestreken op Marine Corps Air Station Yuma. Ook in voorgaande jaren maakte het AMC gebruik van deze basis, ver van de bewoonde wereld. “Yuma is perfect voor deze oefening”, vindt majoor Menno van S3 Air (vliegoperaties). “Het is hier ook constant goed weer en dat komt de inzet van de toestellen ten goede. We hebben geen klagen over de beschikbaarheid.”

In Nederland is zo’n oefening niet mogelijk. “Hier kunnen we dag en nacht oefenen en dat laatste is écht heel uitdagend. Er zijn hier in geen velden of wegen lantaarnpalen te vinden. En dan moet je ergens in dat gebied de landingsspot zien te vinden. Dat gaat niet in Nederland, waar het altijd licht is en de oefenmogelijkheden met laagvliegen beperkt zijn.”

De lessen uit recente conflicten zijn in de oefening verwerkt

Hoofdtaak 1

Sinds de laatste editie van Desert Bull in 2019 is er veel veranderd in de wereld en dat is te merken. De lessen uit recente conflicten in de wereld zijn in de oefening verwerkt. “Het scenario is begonnen in Finland, zoals de dreiging die nu speelt ten opzichte van Rusland. Daarna zijn we opgeschaald in dreiging en komt een inval van een vijandige mogendheid”, vertelt een van de oefenleiders in de zogenoemde White Cell, eerste luitenant Jeroen. “In de eerste week was er sprake van troepenopbouw door de vijand aan de grens en hebben we ons voorbereid op een aanval. De tweede week is onder toenemende dreiging van de vijand door de NAVO een evacuatie opgezet, gevolgd door onze denkbeeldige verplaatsing verder achter het mogelijke front. Ondertussen zijn we de troepen blijven bevoorraden voor een tegenaanval en zijn er medische evacuaties uitgevoerd.”

‘Deze Desert Bull heeft een saus van Hoofdtaak 1’

Met andere woorden, alle taken van het AMC komen aan bod tijdens Desert Bull. De nadruk ligt nog steeds wel op de Hoofdtaken 2 en 3: het bewaken van de internationale rechtsorde en stabiliteit en steun bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulp, nationaal en internationaal. “Maar er zit nu wel een flinke saus van Hoofdtaak 1 – het beschermen van het eigen en NAVO-grondgebied – over deze Desert Bull”, omschrijft luitenant Jeroen.

Eenheden ingevlogen

Zeker in de laatste week is de inzet gericht op het bestrijden van denkbeeldige vijandelijke eenheden die de grens zijn overgestoken. Vandaar dat naast de gebruikelijke deelnemers van het AMC regelmatig andere eenheden zijn ingevlogen. Zoals Air Mobile Protection Teams (AMPT’s) en medewerkers van de Operationele Gezondheidszorg van de luchtmacht. “Die spelen een belangrijke rol voor ons”, zegt majoor Gwen. “Zo is er een medische evacuatie (Medevac) uitgevoerd met bewaking door een AMPT.”

“Het gaat dan om droppings van parachutisten van 11 Luchtmobiele Brigade, waaronder de Pathfinders, en het Korps Commandotroepen”, vertelt Hoofd S3 Ground (grondoperaties) landmachtmajoor Koen. “Deze eenheden en die van 11 Bevoorradingscompagnie ondersteunen de oefendoelen van Desert Bull.”

‘Bij de droppings is er een link naar onze operatie boven Gaza‘

Focus

“In de eerste week zijn vanuit de C-130 vooral droppings van materieel gedaan met het container delivery system, met een link naar wat we boven Gaza hebben gedaan”, vervolgt Koen. De tweede week is gericht op lucht-landoperaties, waarbij de landingszones, voornamelijk dirt strips, zijn ingericht en bewaakt. Tegelijk is de gereedheid van de eenheden in deze woestijnomgeving weer eens getest en getraind. In die laatste week lag voor ons de focus op zuurstofsprongen van grote hoogte, zo’n acht kilometer. Die doen we met de Defensie Paraschool, het Korps Commandotroepen en de Pathfinders van 11 Luchtmobiel.” Ook is er geoefend met het JPADS (Joint Precision Airdrop System), waarbij de parachutes zijn voorzien van GPS. Daardoor landen ze precies op de aangewezen locatie.

‘We laten zien hoe makkelijk het is een telefoon over te nemen’

Bewust maken

Het zijn niet de enige ‘vreemde’ eenheden die een belangrijke rol spelen binnen de oefening. Zo is er ook veel aandacht voor beïnvloeding van de apparatuur van buitenaf: cyber warfare. “De oorlog in Oekraïne heeft ondubbelzinnig uitgewezen hoe belangrijk het is militairen bewust te maken over de gevaren van cyber”, legt tweede luitenant Alex uit. Hij is vanuit de luchtmachtstaf in Breda al enige tijd als adviseur verbonden aan het AMC. “Ik laat zien hoe gemakkelijk het is om bijvoorbeeld de telefoons over te nemen en de adressen van de deelnemers te vinden. Dat maakt de mensen wel bewust.”

Dat blijft niet beperkt tot een demonstratie. Detco majoor Gwen: “We hebben in het gebouw alert states. Die bepalen welke apparatuur je kunt gebruiken. We moeten dus constant nadenken over wat we moeten doen als we bepaalde spullen niet kunnen gebruiken in verband met een cyberdreiging. Zo is er een spionage-incident opgevoerd en dat heeft iedereen wel wakker geschud.”

‘We kijken waar we elkaar kunnen versterken’

Breder invullen

Een van de veranderingen bij deze Desert Bull is trouwens de positie van de Detco. “We zijn begonnen met het breder invullen van deze rol, die tot voor kort meestal door een vlieger is bezet”, vertelt Gwen. “Ik ben een logistiekeling, bij Falcon Leap was het een collega met een HR-achtergrond. Met deze ervaringen trekken we de groep waaruit we kunnen putten breder.”

Zij en majoor Koen roemen de samenwerking tussen alle deelnemende eenheden bij Desert Bull. “We hebben een gezamenlijk operatiecentrum in een hangar. Dat zorgt voor korte lijnen, maar ook voor wederzijds begrip en nieuwe inzichten. Je kunt heel snel afspraken maken en kijken waar we elkaar kunnen verbeteren en versterken”, zegt de Detco. “We zijn gezamenlijk getasked, getraind en geprikkeld”, vult majoor Koen aan. “Er was daardoor een gemeenschappelijk gevoel om dingen samen te doen. Je kweekt nog meer wederzijds begrip. Iedereen denkt mee om een succes van deze oefening te maken. En dat is gelukt.”